İslam Kurumları Tarihi

“Mu¨slu¨man toplumu etkileyen gizli unsurları ve önemli akımları anlayabilmek için, İslami kurumları incelemek çok önemlidir. Öyleyse, bu kurumların resmî veya medeni, iktisadi, sosyal, siyasi veya ku¨ltu¨rel tu¨rlerini araştırmak; birçok toplumsal ve fikrî hareketin iç yu¨zu¨ hakkında bize fikir verecektir. Örneğin hilafet sorununu anlamadan, İslam mezheplerinin doğuşunu ve bunlardan kaynaklanan göru¨ş ayrılıklarını anlayabilir miyiz? Maliye siyasetini ve mu¨slu¨manların takip ettiği vergi sistem ve kurumlarını öğrenmeden, kendini dinî bir renge boyayan toplumsal hareketlerin çoğundaki ve mevâlînin tavırlarındaki sırrı kavrayabilir miyiz? Meslek ve sanat teşkilatlarını; Ayyârîn, Şuttâr ve Fityân hareketlerini tetkik edip kavramadan, halkın İslam tarihine etkisinin çapını hissedebilir miyiz?” diye soran Abdu¨laziz ed-Dûrî, bu eserinde, İslam’ın ilk dört asrında ortaya çıkan kurumların gelişim seru¨venini anlatıyor. Böylelikle, kurumlar u¨zerine çalışma yapanlara araştırma usulu¨yle rehberlik ediyor. Eser, ayrıca, kurumların meydana geliş su¨recinde medeniyetler-ku¨ltu¨rler arası etileşimin rolu¨nu¨ de göstererek, tu¨m insanlık nezdinde hayırlı bir toplum olma görevini kendi kurumları aracılığıyla yerine getirme arzusundakilere ışık tutuyor.